Energieopwekking voor inwoners
In Nederland wekken we energie op met vervuilende fossiele brandstoffen als kolen en gas, maar steeds vaker ook met duurzame bronnen, zoals wind en zon. Wist je dat je hier als inwoner ook een bijdrage aan kunt leveren?
Waarom zou ik als inwoner energie opwekken?
Er zijn meerdere redenen om zelf energie op te wekken: zo heeft het financiële voordelen, maar je krijgt ook inzicht in hoeveel energie je zelf verbruikt en je levert een concrete bijdrage aan het milieu. De belangrijkste voordelen op een rijtje:
Lagere maandlasten
Ten eerste bespaar je op de energiekosten als je zelf energie opwekt. Je doet één keer een grote investering in bijvoorbeeld zonnepanelen, een warmtepomp of een zonneboiler, maar daarna wek je zelf stroom op of verwarm je zelf je water en woning. De maandelijkse lasten van stroom en gas gaan dan omlaag en zo verdien je de investering in een paar jaar terug.
Slimme investering
Zodra je de investering hebt terugverdiend, meestal na ongeveer zeven jaar, verdien je er eigenlijk aan. De winst die je maakt met bijvoorbeeld zonnepanelen op je dak is vergelijkbaar met zes procent spaarrente. Dat maakt het een duurzame én slimme aankoop. En wek je meer stroom op dan je verbruikt, dan levert het zelfs extra geld op (al is dat maar een bescheiden bedrag).
Waardestijging
Als je duurzame energie opwekt in of op je eigen huis, bijvoorbeeld met zonnepanelen of een warmtepomp, dan stijgt de waarde van je woning. Omdat veel kopers tegenwoordig interesse hebben in groene energie, krijgt je woning bovendien extra aandacht op verkoopsites en bij makelaars.
Bewustzijn
Doordat je zelf energie opwekt, ga je er vaak ook zuiniger mee om. Omdat het ‘je eigen stroom’ is en je via apps meer inzicht hebt in je opwek en verbruik, word je ook bewuster van je stroomverbruik.
Onafhankelijk van energieleverancier
Omdat je weinig of geen energie meer afneemt van een leverancier, ben je ook minder afhankelijk van bijvoorbeeld prijsstijgingen. Hoe meer eigen groene energie je opwekt, hoe minder last je hebt van stijgingen van energieprijzen.
Bijdragen aan een beter milieu
Bij het opwekken van stroom en het verwarmen van woningen en water verbranden we vaak fossiele grondstoffen en daarbij komen schadelijke stoffen vrij, zoals stikstof en CO2. Dit draagt bij aan de opwarming van de aarde en zorgt voor luchtvervuiling, wat schadelijk is voor onze gezondheid en de natuur. Hoe minder fossiele brandstoffen we verbruiken omdat we onze eigen groene energie opwekken, hoe beter het dus is voor het milieu.
Wat kost energie opwekken mij?
Voordat je zelf energie op kunt wekken, moet je investeren in de apparatuur. Die investering kun je zo groot of klein maken als je zelf wilt, omdat er veel verschillende mogelijkheden zijn. Het is dus lastig om te zeggen hoeveel duurzame energie opwekken kost. Toch zijn al die investeringen de moeite waard, omdat ze zich uiteindelijk terugbetalen. Bovendien zijn er verschillende (financiële) hulpmiddelen die je kunnen helpen bij je investering.
Verschillende mogelijkheden
Er zijn verschillende manieren om zelf energie op te wekken, bijvoorbeeld met zonnepanelen, zonnecollectoren, een warmtepomp of zelfs een windmolen. De ene investering is duurder dan de andere. Zo zijn zonnepanelen de laatste jaren steeds goedkoper geworden, maar is een warmtepomp nog relatief duur.
Bovendien hoeven bijvoorbeeld zonnepanelen niet op je eigen dak te liggen. Je kunt ook lid worden van een energiecoöperatie, stukjes zonnepanelen of windmolen kopen of met de buurt een project opzetten. Zo kun je een bescheiden investering doen die bij jou past en toch een bijdrage levert aan duurzame energie.
Salderen
Als je elektriciteit opwekt, bijvoorbeeld via zonnepanelen, krijg je ook te maken met de salderingsregeling. Die regeling houdt in dat je de stroom die je aan het elektriciteitsnet levert, mag wegstrepen (salderen) tegen de stroom die je van het net afneemt. Dat is financieel aantrekkelijk, want stroom die het energiebedrijf aan jou levert is duurder (zo’n 22,5 cent) dan de stroom die jij teruglevert aan het net (rond de 7 cent).
Vanaf 2023 wil de regering de regeling veranderen: je mag dan elk jaar minder stroom wegstrepen, en vanaf 2031 mag je helemaal niet meer salderen. Toch blijven zonnepanelen ook na die tijd een goede investering. Lees meer hierover op Milieucentraal.nl.
Hoe kan ik als inwoner zelf energie opwekken?
Zelf energie opwekken kan dus op verschillende manieren, zowel als je kijkt naar de techniek als naar de vorm van investeren en de kosten van die investering. Bovendien zijn er verschillende leningen en subsidies beschikbaar (zie het kopje Financiële ondersteuning). Hieronder vind je een overzicht van verschillende mogelijkheden.
Zonnepanelen
Zonnepanelen zijn de bekendste en populairste manier om zelf energie op te wekken, omdat ze steeds goedkoper, efficiënter en compacter worden. Bovendien kun je de btw terugvragen van de aanschaf van je zonnepanelen en is er de salderingsregeling; de stroom die je aan het elektriciteitsnet levert, mag je wegstrepen tegen de stroom die je van het net afneemt.
Volgens een berekening van Milieu Centraal is een rendement van een investering in zonnepanelen vergelijkbaar met een rente van 6% op je spaarrekening. Hoe rendabel zonnepanelen voor jou zijn, hangt onder andere af van de ligging en helling van het dak. Op Milieucentraal.nl kun je zien wat zonnepanelen jou en het milieu opleveren. Kijk voor meer informatie op iedereendoetwat.nl of Milieucentraal.nl.
Zonnecollector of zonneboiler
Een zonneboiler maakt gebruik van de zon, die via een zonnecollector op het dak het water verwarmt. Dit water kun je daarna gebruiken voor de douche, de wasmachine, de vaatwasser of de verwarming. Zo verminder je jouw energieverbruik en de CO2-uitstoot die anders nodig was geweest om het water te verwarmen. Het voorraadvat kun je ook aansluiten op de cv-ketel of warmtepomp, waarmee je het water kunt verwarmen tot 60 graden.
Zo kun je ongeveer 50% besparen op je energiekosten voor warm water. Bovendien zijn er verschillende subsidiemogelijkheden. Kijk voor meer informatie op iedereendoetwat.nl of Milieucentraal.nl.
(Hybride) warmtepomp
Een warmtepomp is een elektrische verwarming die de warmte van de aarde of de lucht gebruikt om woningen en water te verwarmen of te koelen. Er zijn verschillende soorten warmtepompen:
- Een volledig elektrische warmtepomp verwarmt je huis en al je water. Als je ook elektrisch gaat koken, woon je zonder aardgas.
- Een hybride warmtepomp combineer je met een cv-ketel. De cv-ketel springt dan bij als het erg koud is en zorgt voor warm water. Op de meeste andere dagen werkt de warmtepomp helemaal zelfstandig.
- Een ventilatiewarmtepomp is een kleine warmtepomp die warmte uit de ventilatielucht haalt.
Niet iedere woning is even geschikt voor een warmtepomp, omdat een warmtepomp met een lagere temperatuur verwarmt. Heb je een oudere woning die (inmiddels) wel goed geïsoleerd is, dan is een hybride warmtepomp een goede optie. Alleen zeer goed geïsoleerde woningen (meestal na 2000) zijn geschikt voor volledige warmtepompen. En heeft jouw huis een mechanisch ventilatiesysteem? Dan is je woning geschikt voor een ventilatiewarmtepomp.
Doe eens de 50-gradentest om te kijken of jouw huis geschikt is voor lage temperatuurverwarming.
Voor warmtepompen zijn subsidiemogelijkheden beschikbaar. Kijk voor meer informatie over warmtepompen ook op iedereendoetwat.nl of Milieucentraal.nl.
Windmolen
Het is zelfs mogelijk zelf energie op te wekken met een kleine windmolen, maar dit is erg duur en niet rendabel. Bovendien heb je hiervoor toestemming nodig van je buren en de gemeente. Zonnepanelen zijn bijna altijd een betere keuze. Meer informatie hierover op Milieucentraal.nl.
Samen met anderen
Is jouw woning niet geschikt voor het opwekken van duurzame energie of is de investering te groot, maar wil je toch een duurzaam steentje bijdragen? Dan zijn er ook nog andere mogelijkheden:
- Lokale energiecoöperatie: heb je geen eigen dak, maar wil je wel profiteren van de zon? Dan kun je lid worden van de lokale energiecoöperatie NunspeetEnergie.
- Stukjes zonnepaneel kopen: een andere optie is een zonnepaneel kopen op een andere locatie, bijvoorbeeld via de website via Zonnepanelen Delen.
- Aandeel in een windmolen kopen: je kunt ook aandelen in een windmolen kopen of investeren in een windenergieproject. Lees meer hierover op Milieucentraal.nl.
- Investeren in duurzame energie: ook kun je investeren in duurzame energieprojecten in heel Nederland via Duurzaam Investeren.
- Met de buur(t): heb je zelf een idee om samen met anderen energie op te wekken? Neem dan contact op met de gemeente Nunspeet en we kijken samen naar de mogelijkheden: nunspeetleeftnatuurlijk@nunspeet.nl.
De Consumentenbond geeft een overzicht van de voor- en nadelen van deze verschillende vormen van investeren in duurzame energie.
Meer informatie en voorbeelden
Op onderstaande websites vind je nog veel meer tips om zelf energie op te wekken:
Hulp bij het opwekken van energie
Heb je vragen over het opwekken van je eigen energie of wil je hulp hebben? Dan kun je onder andere terecht bij Duurzaamheidsloket Noord-Veluwe. Hier krijg je informatie en advies over mogelijkheden om zelf energie op te wekken.
Energiecoaches
Van gedachten wisselen over kleine, energiebesparende maatregelen? Of hulp nodig bij het aanvragen van een subsidie? Enthousiaste vrijwilligers uit de gemeente Nunspeet kunnen je kosteloos adviseren over kleine energiebesparende maatregelen in je woning. Vraag een gesprek aan.
Energieadviesgesprek
Een onafhankelijk adviseur komt ongeveer 1 uur bij je thuis om de woonsituatie en woonwensen te bespreken. Je kunt vragen stellen en na afloop ontvang je via e-mail een samenvatting met de belangrijkste punten en relevante informatie over o.a. subsidies en contactpersonen. Lees meer hierover op Duurzaamheidsloket Noord Veluwe. Ook VvE’s kunnen een adviesgesprek aanvragen.
Warmteteam
Overweeg je een warmtepomp, maar weet je niet hoe goed je woning geïsoleerd? Laat je woning dan eerst met een warmtecamera controleren op warmtelekken. Neem daarvoor contact op met het Warmteteam van de lokale energiecoöperatie NunspeetEnergie. Geef je telefoonnummer en e-mail dan door via info@nunspeetenergie.nl o.v.v. Warmteteam. Aan de inzet van dit team zijn geen kosten verbonden.
Financiële ondersteuning bij energieopwekking
Zijn je vragen beantwoord en wil je aan de slag met je eigen duurzame energie? Dan zijn er verschillende leningen, subsidies en regelingen waar je gebruik van kunt maken.
Duurzaamheidslening voor huurders
Wilt u uw huurwoning verbeteren of energiezuiniger maken dan komt u mogelijk in aanmerking voor een duurzaamheidslening. De lening is bijvoorbeeld mogelijk voor het isoleren van gevel, vloeren en daken, maar ook voor zonnepanelen of een warmtepomp van huurwoningen. Lees meer hierover op de pagina Duurzaamheidslening.
Toekomstbestendig Wonen Lening
De gemeente Nunspeet biedt inwoners die hun woning willen voorbereiden op de toekomst ondersteuning met de Toekomstbestendig Wonen Lening. De lening vervangt de Duurzaamheidslening die sinds 2014 werd ingezet. Het verschil zit m.n. in een breder pakket aan maatregelen dat in aanmerking komt voor de lening en de verschillende leenvormen, consumptief en hypothecair tot een bedrag van € 50.000. Lees meer hierover op de pagina Toekomstbestendig Wonen Lening.
Energiebespaarlening
De Energiebespaarlening zorgt ervoor dat je de kosten voor bijvoorbeeld zonnepanelen of isolatie niet in een keer hoeft te betalen. Het idee is dat je met de besparing op energiekosten de lening aflost. Op een aantal punten verschilt deze lening met de hierboven genoemde duurzaamheidslening. Zo is het met de Energiebespaarlening niet mogelijk alleen in zonnepanelen te investeren. Lees meer hierover op energiebespaarlening.nl.
Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE)
Wil je voor je huis een warmtepomp of zonneboiler kopen? Kijk dan of je gebruik kunt maken van de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE). Daarmee krijg je een deel van de aanschafkosten terug. Zo kun je je pand duurzaam verwarmen tegen lagere kosten. Lees meer hierover op rvo.nl.
Burgerinitiatieven
Heb je zelf een idee om samen met anderen energie op te wekken? Neem dan contact op met de gemeente Nunspeet en we kijken samen naar de mogelijkheden: nunspeetleeftnatuurlijk@nunspeet.nl.
Gunstige regelingen
Tot slot zijn er nog een paar regelingen waar je gebruik van kunt maken zonder dat je daarvoor een lening of subsidie hoeft aan te vragen:
- Btw-teruggaaf: je kunt de btw op de aankoop en installatie van zonnepanelen terugvragen. Dat levert je al snel honderden euro’s op. Lees meer hierover op Milieucentraal.nl.
- Salderingsregeling: de energie die je teruglevert aan het energiebedrijf wordt verrekend met je verbruik wat gunstiger is dan je opgewekte energie ‘verkopen’ tegen het teruglevertarief. Het is goed om te weten dat de salderingsregeling voor zonnepanelen in 2023 wijzigt. Lees meer hierover op Milieucentraal.nl.
- Postcoderoosregeling: wil je met jouw wijk of buurt aan de slag met wind- of zonne-energie? Met de Regeling Verlaagd Tarief of ‘Postcoderoosregeling’ krijgen leden van een coöperatie een korting op de energiebelasting als zij gezamenlijk investeren in bijvoorbeeld zonnepanelen, een zonnepark of een kleine windturbine. Lees meer hierover op postcoderoosregeling.nl.
Wat doet de gemeente zelf aan het opwekken van energie?
De gemeente Nunspeet maakt ook werk van duurzame energie. Dat doen we onder andere met de volgende initiatieven:
- Proactieve bouwplantoets: bij vergunningaanvragen rondom woningen wordt meteen meegedacht en gewezen op mogelijkheden voor mogelijkheden om energie te besparen en/of op te wekken.
- Zonnepanelen gemeentehuis: dit ligt vol met 198 zonnepanelen. Dit betekent een jaarproductie van 55.000 kWh. Dit is 15% van het huidige elektriciteitsgebruik, vergelijkbaar met het gebruik van 20 huishoudens.
- Zonnepanelen brandweerkazerne: het dak van de brandweerkazerne aan de Elburgerweg heeft een zonnestroominstallatie met een capaciteit van 13.000 kWh per jaar.
- Manege Wezenland: om de energievraag van het gemeentehuis nog meer met eigen productie af te dekken werden samen met de manege 702 zonnepanelen (200.000 kWh) op het dak van de manege gelegd. Met deze drie daken wekt de gemeente nu voor meer dan 80% de energievraag van het gemeentehuis zelf op.
- Campagne Zon op Nunspeet: organiseren van gezamenlijke inkoop van zonnepanelen door bewoners en NunspeetEnergie.
- 100% Nederlandse groene energie: sinds 2018 koopt de gemeente 100% Nederlandse groene energie in voor gemeentelijke gebouwen. De ambitie van de gemeente is dat zij in 2025 50% van de gebruikte energie ook zelf duurzaam opwekt.
- Zonnepanelen maatschappelijke gebouwen: deze zonnepanelen zijn voor eigen gebruik of voor dat van de maatschappelijke gebruiker.
- Sporthal Feithenhof: hier worden zonnepanelen geplaatst, mogelijk op een groen dak. Dit betekent een dak met plantjes die bij hevige regen het water vasthouden en langzaam afgeven, het pand isoleren en zorgen voor een beter rendement van de panelen.
- Bosgecompenseerd aardgas: voor de verduurzaming van aardgas levert onze leverancier Engie bosgecompenseerd gas (de aanplant van bossen op andere continenten). Toch willen de Veluwegemeenten een stap verder te gaan. Samen met Engie kijken de gemeenten naar alternatieven voor de verduurzaming van aardgas. Zo zijn de gemeenten al aandeelhouder van afvalverwerkingsbedrijven die uit organisch huishoudelijk afval groen gas produceren.
- Grootschalige energieproductie: we werken aan beleid voor grootschalige energieproductie en doen onderzoek naar de ruimtelijke mogelijkheid hiervoor. Dat doen we onder andere samen met buurgemeenten binnen de Regionale Energie Strategie Noord-Veluwe.